بررسی اثر فرسودگی بذر و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم رقم چمران در شرایط آب و هوایی خوزستان

به منظور بررسی اثر فرسودگی بذر و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم چمران، آزمایشی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل فرسودگی بذر در پنج سطح ( شاهد، 48 ، 72 ، 96 و 110 ساعت) و تراکم بوته (300 ، 350 ، 400 ، 450 بوته در مترمربع) بودند. نتایج نشان داد که فرسودگی روی شاخص‌های مزرعه‌ای چون تعداد دانه در سنبله، تراکم سنبله، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه تاثیر کاهنده‌ای داشت. مقایسه میانگین اثر ساده فرسودگی نشان داد که بیش‌ترین عملکرد دانه مربوط به تیمار با سطح فرسودگی صفر ساعت (4179 کیلوگرم در هکتار) و کم‌ترین عملکرد دانه نیز مربوط به تیمار با سطح فرسودگی 110 ساعت (3166 کیلوگرم در هکتار) بود. اثر تراکم بوته روی صفاتی از قبیل تراکم سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت نیز معنی‌دار بود. هم‌چنین عملکرد دانه هم‌بستگی مثبتی با عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تراکم سنبله و وزن هزاردانه داشت. در این تحقیق مشاهده شد که دما و مدت زمان فرسودگی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر وقوع و پیشرفت پدیده فرسودگی بذر محسوب می‌شوند از این رو توسعه فرسودگی با افزایش دما و مدت اعمال آن قابل پیش بینی می‌باشد.